امام على علیه السلام :
لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً وَ لَتُغْرَبَلُنَّ غَرْبَلَةً وَ لَتُساطُنَّ سَوْطَ الْقَدَرِ حَتّى یَعودَ اَسْفَلُکُمْ اَعْلاکُمْ وَ اَعْلاکُمْ اَسْفَلَکُم؛
به یقین، همگى در غربال آزمایش، به هم درآمیخته و غربال مى شوید [تا خوبتان از بد، جدا گردد] و همچون محتویات دیگ، زیر و رو مى شوید تا فرودستتان، فرادست گردد و فرادستتان، فرودست شود.
نهج البلاغه، از خطبه 16.
امام علی علیه السّلام فرمودند:
دَخَلْتُ أنا و فاطمَةُ عَلی رسول الله - صلّی الله علیه و آله - ... فقالَ، یا علیُّ، ... رایتُ اِمرَاَةً معلَّقَةً بشَعْرِها یَغْلی دماغُ راسها ... فانّها لا تُغَطّی شَعْرَها من الرّجالِ.
(روزی) من و فاطمه خدمت رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - رسیدیم، (دیدم که ایشان شدیداً گریه می کنند. عرض کردم: پدر و مادرم فدایت، ای رسول خدا، چه چیزی شما را به گریه انداخته است؟) حضرت فرمودند: ای علی شبی که مرا به آسمانها بردند. زنانی از امت خود را دیدم که در عذاب های بسیار سختی به سر می بردند، به یاد عذاب سخت آنها افتادم و گریه بر من غلبه نمود، زنانی را دیدم که از موهای سر خود آویزان هستند و از آتش جهنم مغز سرشان می جوشید ... پس آنها کسانی هستد که در دنیا موهای سرشان را از مردان نامحرم نمی پوشانند.
بحار الانوار، ج 8، ص 309
به نام خداوند بخشنده مهربان
عن علی علیه السلام قال : علیک بلزوم الیقین و تجنب الشک فلیس للمرء شی ء اءهلک لدینه من غلبة الشک علی یقینه ؛(1)
امام علی علیه السلام فرموده است :
((بر تو باد به ملازمت یقین و دوری جستن از شک ، چه آن که هیچ چیزی برای نابود ساختن دین آدمی بدتر از شک و تردید نیست .))
افراد فاسد و گمراه کننده وقتی می خواهند کسی را از صراط مستقیم منحرف نمایند و او را به راه باطل سوق دهند، اول با وسوسه های خائنانه یقینش را متزلزل می کنند و گرفتار شک و تردیدش می نمایند، سپس بذر تجری را در ضمیرش می افشانند و او را به راهی که خلاف حق و مصلحت است سوق می دهند.
حضرت آدم علیه السلام یقین داشت که خداوند او را از نزدیک شدن به شجره منهیه منع فرموده است ، اما شیطان وقتی خواست او را اغفال کند و به کار ناروا وادارش نماید، به وی گفت : درختی را که تو از آن اجتناب می نمایی ، ((شجره خلد)) است و اگر از میوه آن بخوری همیشه در بهشت می مانی و برای آن که آدم و حوا را نسبت به گفته خود مطمئن نماید، قسم یاد کرد و گفت : ((من خیرخواه شما دو نفر هستم .))
با این وسوسه شیطانی یقین آدم علیه السلام متزلزل گردید و دچار شک و تردید شد و از میوه ممنوعه استفاده نمود و در نتیجه از بهشت بیرون شد.
علی علیه السلام عمل آدم را در عبارتی کوتاه بیان فرموده :
فباع الیقین بشکّه و العزیمة بوهنه و استبدل بالجذل وجلا و بالاغترار ندما؛(2)
((آدم علیه السلام یقین خود را با شک معامله کرد و تصمیم خویشتن را به سستی مبدل ساخت ، فرح و شادی اش را با ترس معاوضه کرد و پشیمانی جایگزین غرورش گردید.))(3)
1- غررالحکم ، ص 483.
2- نهج البلاغه ، ص 42.
3- شرح و تفسیر دعای مکارم الاخلاق ، ج 1، ص 266.
